Wet DBA
Per 1 januari 2025 gaat de Belastingdienst strenger optreden tegen schijnzelfstandigheid. Dat kan mogelijk leraren én verenigingen treffen als zij niet goed zijn voorbereid. In de Wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties) staat uitgelegd wanneer sprake is van ondernemerschap of loondienst en uitzendwerk. Werk je als zzp’er (zelfstandige zonder personeel) maar voldoe je niet aan de voorwaarden voor ondernemerschap, dan heet dat schijnzelfstandigheid.
Handhaving Belastingdienst
Steeds meer leraren werken als zzp’er (zelfstandige zonder personeel) en geven in opdracht van verenigingen en centra / tennis- en padelscholen lessen. Hoewel deze constructie voor partijen voordelen biedt, ligt het gevaar van schijnzelfstandigheid op de loer. Vanaf 1 januari 2025 gaat de Belastingdienst hierop handhaven . Dit betekent dat zij actief gaan controleren of opdrachtnemers daadwerkelijk als zelfstandigen werken of dat er feitelijk sprake is van een arbeidsovereenkomst. Wanneer de Belastingdienst oordeelt dat er sprake is van een arbeidsovereenkomst, kan dit leiden tot naheffingen voor loonbelasting en premies werknemersverzekeringen.
Relevante factoren: overeenkomst van opdracht of arbeidsovereenkomst?
Om te bepalen of er sprake is van een overeenkomst van opdracht of arbeidsovereenkomst, is het belangrijk om te kijken naar de volgende relevante factoren:
Dit zijn alle omstandigheden die je in onderlinge samenhang moet bekijken om te bepalen of er sprake is van een overeenkomst van opdracht of arbeidsovereenkomst:
- De werkende bepaalt zelf hoe het werk wordt uitgevoerd en wat de werktijden zijn, niet de opdrachtgever.
- Het gaat om een opdracht van kortere duur of een beperkt aantal uren per week.
- De werkende voert geen werkzaamheden uit die ook door werknemers worden gedaan binnen de organisatie.
- De werkende heeft specifieke kennis en ervaring die niet aanwezig is binnen de organisatie.
- De werkende heeft de vrijheid om zich te laten vervangen en kan dat in de praktijk ook doen.
- De werkende wordt op factuurbasis per uur of per opdracht betaald. Wanneer per uur wordt betaald, worden alleen de daadwerkelijk gewerkte uren betaald. Bij ziekte ontvangt de werkende niets.
- De vergoeding voor het werk ligt duidelijk hoger dan wat binnen de sector normaal gesproken aan werknemers wordt betaald.
- De werkende draagt ondernemersrisico en doet eigen investeringen voor het werk. Bijvoorbeeld omdat hij/zij zelf de materialen of apparaten voor het werk moet kopen.
- De werkende gedraagt zich naar buiten toe als ondernemer. Bijvoorbeeld doordat hij/zij actief een website beheert en ook andere klussen uitvoert.
- Er is een resultaatverplichting met de werkende afgesproken.
Let op: Het zijn kenmerken. Voor werk dat als zzp’er gedaan kan worden hoeft niet altijd aan alle kenmerken voldaan te zijn. (Bron: Keuzehulp SZW)
Stappenplan en tips
Als vereniging, leraar of organisatie kun je controleren of er sprake is van schijnzelfstandigheid en kun je je voorbereiden op eventuele handhaving van de Belastingdienst. Hiervoor kun je het Twee Stappenplan gebruiken. Verder heeft de KNLTB een aantal tips om schijnzelfstandigheid te voorkomen voor leraren en voor verenigingen en centra.
Juridisch advies inwinnen
Schijnzelfstandigheid is een risico voor zowel verenigingen en centra, tennis- en padelscholen, als leraren, vooral met de nieuwe handhaving die ingaat per 1 januari 2025. Heldere afspraken, goed opgestelde overeenkomsten en een transparante werkwijze kunnen helpen om problemen met de Belastingdienst te voorkomen. Het is aan te raden om bij twijfel juridisch advies in te winnen en de zzp-constructie te laten toetsen op rechtmatigheid.
Verenigingen kunnen gratis eerstelijns juridisch advies inwinnen via juridischezaken@knltb.nl. Leraren kunnen contact opnemen met ARAG Rechtsbijstand, via “even sparren”. Ga daarvoor naar je leraren-app. De modelovereenkomst van opdracht is hier te vinden.