De aanwezigheid van een AED in een pand of op het terrein van een club, kan levens reden. Dat bericht bereikt steeds meer mensen. Met een AED kun je bij een plotselinge hartstilstand iemand een schok toedienen en zo het hartritme herstellen. Een grootscheeps onderzoek dat eerder dit jaar werd gepubliceerd in het toonaangevende British Medical Journal, leverde het onomstotelijke wetenschappelijke bewijs van het belang van een AED op de sportclub. De overlevingskans met goed herstel bij een hartstilstand op de club, is extreem veel hoger als een AED aanwezig is.
AED: automatische externe defibrillator. Mits snel gebruikt, kan het apparaat niet alleen het verschil betekenen tussen leven en dood, maar ook tussen (vrijwel) volledig herstel of blijvende schade na een plotselinge hartstilstand. Want snel ingrijpen in zo’n situatie is niet alleen essentieel voor het hart, maar ook voor de zuurstoftoevoer naar de hersenen. Laat ingrijpen een aantal minuten te lang op zich wachten, dan kan dat resulteren in blijvende hersenschade.
Onderzoeksvragen
De eventuele blijvende gevolgen in de hersenen vormden dan ook een belangrijk punt in het medisch-wetenschappelijk onderzoek, dat tussen 1999 en 2017 plaatsvond in de Italiaanse gemeente Piacenza. Binnen een grotere verzameling van data over de gevolgen van een plotselinge hartstilstand, richtte dit onderzoek zich specifiek op incidenten op en rond sportaccommodaties. Voor de onderzoekers stond de vraag centraal: wat is op basis van deze gevallen de kans dat iemand een plotselinge harstilstand overleeft zonder of vrijwel zonder blijvende hersenschade? En hoe beïnvloedt de aanwezigheid van een AED op het terrein die kans? Juist op sportterreinen zijn dat belangrijke vragen. Want sport is leuk en gezond, maar inspanning kan, zeker bij mensen die al een onderliggend hartprobleem blijken te hebben, sporadisch een acute noodsituatie triggeren.
Uiteindelijk deden zich in genoemde periode 26 gevallen van een plotselinge hartstilstand voor, verspreid over 252 amateursportaccommodaties. Van die gevallen deden 15 zich voor op een accommodatie met een AED en 11 op een accommodatie zonder. Verder waren van de 26 gevallen maar liefst 24 man en hadden de personen een gemiddelde leeftijd van 54 jaar. Vijftien getroffenen overleefden het voorval zonder noemenswaardige blijvende gevolgen, zes mensen overleefden het maar met blijvende hersenschade en vijf mensen overleden. Van de zes overlevenden met blijvende hersenschade, kregen vijf de hartstilstand op een sportaccommodatie zonder AED. Een groot aantal andere variabelen meewegende, stellen de onderzoekers dat de kans op overleven met normale hersenfuncties op een sportaccommodatie met een AED, maar liefst 93 procent is, tegen een kans van slechts 9 procent op een terrein zonder AED.
Meer AED’s, meer hulpverleners
De cijfers laten duidelijk zien dat de aanwezigheid van een AED de tijd tussen de hartstilstand en ingrijpen fors verkleint, waardoor de overlevingskans zonder blijvende gevolgen drastisch omhoog gaat. Bovendien blijkt uit de getallen dat de kortste reactietijd wordt bereikt als een toevallige omstander in staat is direct te handelen. Daarmee wordt onderstreept dat niet alleen de aanwezigheid van een AED, maar ook voldoende mensen die het apparaat kunnen bedienen, van essentieel belang is. Niet voor niks streeft de hartstichting blijvend naar meer goed werkende AED’s die altijd toegankelijk zijn en naar meer mensen die het apparaat kunnen bedienen bij een plotselinge hartstilstand.
Wil je je het op jouw club naar behoren regelen? Lees alles over reanimeren en een AED, hier op Centrecourt.nl en op de website van de Hartstichting.